Onlangs is de documentaire "Puinhoop" uitgezonden op televisie. Deze documentaire gaat over een inmiddels volwassen zoon (een KOPP) van een psychiatrisch zieke moeder en zijn struggle met haar. Persoonlijk vind ik het een prachtige film, integer gemaakt door deze zoon met liefde voor zijn moeder, ondanks de vreselijke dingen die ze tegen hem zegt en die ze gedaan heeft. Je voelt de loyaliteit naar zijn moeder toe.
De vergeten groep KOPP/KOV
Laat ik beginnen met te zeggen dat het uiteraard heel naar voor deze moeder was dat zij ongelukkig was, dat ze psychiatrische problemen had en er schijnbaar geen adequate hulp voor haar was. Ze had het vooral heel moeilijk met zichzelf.
Dit gezegd hebbende wil ik het nu vooral hebben over de zonen en dochters van vaders en moeders met psychiatrische problemen en/of verslavingsproblemen. Deze vergeten (volwassen) kinderen worden ook wel:
KOPP, in de volksmond KOPP kinderen en KOV kinderen genoemd
KOPP is een afkorting en K staat voor Kind, de O staat voor Ouder, de P voor Psychiatrische of psychische en de tweede P staat voor Problemen.
KOV is een afkorting en K staat voor kind, O staat voor ouder en de V staat voor Verslaving
Dat KOPP/KOV een lelijk woord en/ of afkorting is staat wat mij betreft als een paal boven water. Maar hoe dan ook ben je als kind een KOPP of KOV kind als je opgegroeid bent met een ouder met psychiatrische problemen met of zonder verslaving. Of die ouder nu wel of niet officieel gediagnosticeerd is. Of je dit nu wilt of niet, het is een feit. En om alle misverstanden de wereld uit te helpen: KOPP/KOV is geen diagnose.
Invloed van de ouder met psychiatrische problemen
Of je last hebt gehad van de problemen die jouw psychiatrisch zieke ouder had bepaal en ervaar je zelf en of je met dit begrip/afkorting geassocieerd wilt worden is ook aan jou. Maar ontkennen dat je een KOPP bent terwijl je opgegroeid bent met een psychiatrische zieke ouder met of zonder een verslaving is een ontkenning van een deel van jezelf. Een keuze die je uiteraard mag maken, maar ik wil het hier in in ieder geval gezegd hebben. Noem het zoals je wilt, grote kans dat de psychiatrisch zieke ouder je leven behoorlijk had en heeft beïnvloed. En waarschijnlijk meer dan je zou willen en toegeven.
Ik kan alleen maar vertellen wat het mij gebracht heeft om te ontdekken dat ik een KOPP ben. Voor mij was het een erkenning voor wie ik ook ben en wat ik meegemaakt heb. Daarnaast blijk ik bij een groep te horen, waar ik vroeger wars van was, want ik wilde nergens bij horen. Nu voelt het als thuiskomen. Naast dat ik een KOPP ben, ben ik nog veel meer. Ik ben moeder, zus, tante, nicht, vriendin, collega, vrouw, mens, mezelf, blogschrijver, therapeut. Misschien vergeet ik er nog een paar, maar alles bij elkaar maakt dit samen wie ik ben.
Een KOPP zijn is een deel van mijn leven, van mijn identiteit. Realiseren dat ik een KOPP ben is mede bepalend geweest voor mijn ontwikkeling als volwassene. Niet omdat ik een KOPP ben, maar omdat ik opgegroeid ben met een ouder met psychiatrische problemen. Wat voor extra problemen zorgde voor mij in mijn jeugd maar ook later in mijn leven. Ik heb hierover meerdere blogs geschreven. Mocht je hierover meer willen lezen zijn dit een paar blogs die hierover gaan:
Hoe je jouw angst kunt overwinnen
Hoe je het kind in jezelf kan koesteren
Je bent niet de enige
De eerste realisatie was dat ik blijkbaar niet de enige ben, er zijn veel meer mensen opgegroeid met een ouder met psychiatrische problemen met of zonder een verslaving. De exacte aantallen weet ik niet maar er zijn rond de 900.000 KOPPers, kinderen die nu opgroeien met een psychiatrisch zieke ouder. Er zijn dus nog veel meer volwassen KOPPers. Gedeelde smart is halve smart is een cliché, maar oh zo waar cliché. Cliënten in mijn therapiepraktijk geven dit vaak ook terug. Het is zo fijn om te weten dat je niet alleen bent en dat mensen jouw verhaal herkennen. Dit is vaak ook de belangrijkste reden dat cliënten zich bij mij aanmelden. Ik weet wat het is om een KOPP te zijn. En herkenning en erkenning voor wat je hebt meegemaakt en waar je misschien nog in zit is heel belangrijk voor je heling.
KOPP/KOV zijn sterke mensen
Een paar persoonlijke kwaliteiten die ik veel tegen kom bij KOPPers en KOVers, waaronder mezelf:
- zorgzaam
- een groot verantwoordelijkheidsgevoel
- zelfstandig
- sferen aanvoelen
- aandacht en liefde voor andere mensen
- groot incasseringsvermogen
- harde werkers
- loyaal zijn
Een KOPP zijn betekende ineens voor mij niet alleen maar iets negatiefs, maar kreeg ook een positieve kant. Want mede door mijn verleden heb ik mooie kwaliteiten ontwikkeld. Met deze kwaliteiten is het niet verwonderlijk dat ik 35 jaar geleden de hulpverlening in ben gegaan. Ik koester deze eigenschappen, ze horen bij mij en ze zijn de belangrijkste reden dat ik mijn eigen praktijk begonnen ben.
Dat deze kwaliteiten een keerzijde hebben, namelijk dat de zelfzorg voor de meeste KOPPers en KOVers te wensen overlaat, is ook waar. Nu even geen aandacht voor deze keerzijde, omdat ik nu de nadruk wil leggen op het positieve. Zelfzorg komt aan de orde in een volgende blog.
Niet jij, maar de psychiatrisch zieke ouder is het probleem
De meest belangrijke realisatie voor mij was dat niet ik "gek" was, maar mijn psychiatrisch zieke ouder. Ik dacht namelijk eerst dat ik alles fout deed, dat er een steekje los was bij mij. Ik kreeg de verwijten, ik deed het nooit goed, ik moest doen wat de psychiatrische ouder zei, ik mocht niet zelf denken. Ik zal het wel niet goed gedaan hebben, omdat de ouder boos werd. Ik deug niet. Ik nam alle schuld op me.
Als kind weet je niet beter en gelooft wat je ouder (s) zeggen. Je kunt ook niet anders omdat je van ze afhankelijk bent. Uiteindelijk ga je geloven wat ze zeggen. In mijn geval was dit dat ik een slechte dochter was die mijn psychiatrisch zieke ouder in de steek liet, volgens deze ouder. Ik ging mijn eigen keuzes maken (lees: ik werd volwassen) en dat kon deze ouder niet verdragen. Met het gevolg dat ik buitensporig gestraft werd of het contact werd verbroken met mij. Wat deed ik fout? Ik had werkelijk geen idee. Dit werd ook niet met mij gecommuniceerd. Als je hier meer over wilt lezen, lees de volgende blog:
Hoe je door heling leert nuanceren
Door te realiseren dat de ouder psychiatrisch ziek is en het niet aan mij lag maar aan de ouder, kon ik langzaam anders naar mezelf kijken. Ik ben niet het probleem, de zieke ouder heeft een probleem. Ik realiseerde me dat wat ik ook zou doen, welke stappen ik ook wel of niet zou zetten, of ik nu lief was of niet, het zou nooit goed (genoeg) zijn. Ik heb me jaren in bochten gewrongen om het mijn zieke ouder naar de zin te maken, om de ouder niet boos en verdrietig te maken, kortom alles te vorkomen dat deze ouder ongelukkig zou worden. Ik dacht dat ik verantwoordelijk was voor het geluk van deze ouder. Overigens lukte het me nooit om deze ouder gelukkig te zien worden van mijn acties. Als gevolg hiervan voelde ik me weer schuldig en vond mezelf een slechte dochter.
"Elk volwassen mens is verantwoordelijk voor zijn of haar geluk, dus je kunt als kind van je psychiatrisch zieke ouder nooit verantwoordelijk zijn voor het geluk van deze ouder"
"Het is vaak zo moeilijk om je los te maken van je psychiatrisch zieke ouder omdat deze ouder jou niet los kan laten en jou zo hard nodig heeft"
Dit was in ieder geval bij mij wel zo.
Herken je dit?
Je eigen weg kiezen
Dus heb ik besloten om mijn eigen weg te kiezen, met of zonder de psychiatrisch zieke ouder. In mijn geval was het zonder deze ouder in mijn leven. Ik laat me niet meer in allerlei bochten wringen om het de psychiatrisch zieke ouder naar de zin te maken, want dat lukte toch niet. Ik ben voor mezelf gaan leven en niet meer voor de zieke ouder. Het voelde in eerste instantie als een opluchting, maar hoe doe je dat dan? Voor jezelf leven? Want dat is verdraaid lastig als je altijd voor de ander leefde. En je afhankelijk was van de mening, aandacht en liefde van de zieke ouder? Je dus goedkeuring, aandacht en liefde wilde maar vrijwel nooit kreeg.
Wat wil ik? Mag ik iets willen? Ben ik een goed mens? Wat hoort bij mij? Wat is aangeleerd gedrag? Wie ben ik? Wat vind ik belangrijk in het leven? Ga ik voor mijn gelijk of mijn geluk? Mag ik zijn wie ik ben met al mijn eigenaardigheden?
Eigen identiteit ontwikkelen
Inmiddels jaren verder na de realisatie dat ik een KOPP ben, kan ik zeggen dat ik een hele ontwikkeling heb doorgemaakt. Een leven zonder persoonlijke ontwikkeling kan ik me niet vorstellen.
Was het makkelijk? Nee!
Ben je ooit klaar met ontwikkelen? Nee!
Voel ik me soms eenzaam en alleen? Ja hoor
Weet ik nu wat ik wil! Meestal wel, maar soms ook niet
Heb ik mijn verleden verwerkt? Geen idee
Mag ik zijn van mezelf wie ik wil zijn? Meestal wel
Heeft het feit dat ik weet dat ik een KOPP ben iets bijgedragen aan mijn ontwikkeling? Zeker weten
Heb ik mijzelf hierdoor beter begrepen! Oja, ik begrijp mezelf zoveel beter
Heb ik mij losgemaakt van mijn psychiatrisch zieke ouder? Voor zover mogelijk ja
Mag ik van mezelf fouten maken en soms domme dingen doen? Oeps, deze is lastiger, maar lukt me af en toe
Ben ik een leuker en liefdevoller mens geworden? Ja, deze kan ik volmondig met ja beantwoorden
Ben ik af en toe een vreselijk irritant mens? ja ook haha
Mag het er allemaal zijn? Steeds meer
Kan ik het goed vinden met mezelf? Meestal wel
Kan ik nu beter voor mezelf zorgen? Dit is nog wel een leerpuntje, maar zo nu en dan lukt het me aardig
Weet je? Ook al ben ik niet altijd tevreden met mezelf en de beslissingen die ik genomen heb in mijn leven, het is wel MIJN LEVEN. En niet die van mijn zieke ouder of van wie dan ook. En dat is de vrijheid die ik voel in mezelf. De vrijheid om te leven zoals ik het wil, wat anderen (inclusief mijn psychiatrisch zieke ouder) er ook van vinden en denken. Ik mag mijn eigen keuzes maken. En dat maakt me gelukkig, ook al ben ik echt niet altijd blij met mezelf.
Dit gun ik jou ook!
Herken jij jezelf in wat ik schrijf en wil jij ook die vrijheid voelen? Maak een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek, dan kijken we samen wat ik voor je kan betekenen. Je kunt mij bellen of appen op nummer 06 57188918 of klik op de button om een bericht te sturen. Zie ik je binnenkort?
Reactie plaatsen
Reacties